Cyberbezpieczeństwo: Dyrektywa NIS-2 to nowe obowiązki dla instytucji kultury

Nowe przepisy dotyczące cyberbezpieczeństwa nie omijają instytucji kultury. Dyrektywa NIS-2, którą Polska ma obowiązek wdrożyć do krajowego porządku prawnego, niesie ze sobą konkretne obowiązki również dla bibliotek, muzeów, teatrów i innych instytucji działających w tym sektorze. Projekt nowelizacji ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (UKSC) z lutego 2025 r. nie pozostawia wątpliwości: zmiany nadchodzą szybko i będą dotyczyć także Ciebie. W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania związane z dyrektywą NIS-2 i pokazujemy, w jaki sposób instytucje kultury powinny wdrożyć zasady cyberbezpieczeństwa.

Czytaj więcej

Premie za udział w przygotowaniu sprawozdania finansowego – co z podstawą wymiaru zasiłków

Niektórzy pracownicy naszej instytucji kultury biorą udział w przygotowaniu sprawozdania finansowego. Są to główny księgowy, pracownicy działu księgowości, płac. Otrzymują oni jednorazowo premię za prawidłowe i terminowe sporządzenie bilansu. Może ona wynieść do 100% wynagrodzenia zasadniczego. Proszę o informację, czy ta premia wchodzi do podstawy zasiłku chorobowego (czy tylko w wysokości 1/12? i jeśli tak, to np. jeśli otrzyma 5000 brutto, to do podstawy chodzi 417 zł?) Wszyscy pracownicy mogą otrzymać w grudniu dodatkową nagrodę w ramach posiadanych środków. Wysokość nagrody ustala dyrektor. Czy taka nagroda wchodzi do podstawy zasiłku chorobowego?  

Czytaj więcej

Nie ma dokumentów wytwarzanych lub gromadzonych przez instytucję kultury, które nie mogłyby zostać udostępnione organizatorowi w związku z kontrolą przeprowadzaną z jego upoważnienia. W praktyce, ograniczenia w tym zakresie wynikają z przedmiotu danej kontroli. Kontroler nie powinien żądać dostępu do dokumentów niezwiązanych z kontrolowanym zagadnieniem. Sprawdź, jakie dokumenty w trakcie kontroli dyrektor instytucji kultury ma obowiązek przedstawić organizatorowi. Poznaj 10 ważnych zasad postępowania kontrolnego w instytucji kultury.

Sztuczna inteligencja w instytucjach kultury a prawo autorskie – odpowiedzi na 4 pytania

Biblioteki, muzea, galerie i teatry coraz chętniej sięgają po rozwiązania sztucznej inteligencji do digitalizacji zbiorów, interaktywnych wystaw czy automatyzacji komunikacji z odbiorcami. Jednak za innowacyjnością idzie również odpowiedzialność – szczególnie w obszarze prawa autorskiego. Bez wyraźnych zasad i świadomości prawnej wykorzystanie sztuczna inteligencja może rodzić poważne ryzyka: od niezamierzonego naruszenia cudzych praw, po brak możliwości ochrony efektów własnej pracy. Dlatego każda instytucja kultury, która myśli o wdrażaniu sztucznej inteligencji, powinna działać świadomie i zgodnie z prawem. Jak to zrobić? Sprawdź 4 odpowiedzi na pytania z życia dotyczące sztucznej inteligencji w instytucji kultury.

Czytaj więcej

Klauzula bestsellerowa w prawie autorskim po zmianach – autor może wystąpić o podwyższenie wynagrodzenia

Joanna Kuciel-Frydryszak, autorka książki „Chłopki. Opowieść o naszych babkach” zapowiedziała w marcu złożenie pozwu przeciwko wydawnictwu w związku z wynagrodzeniem nieproporcjonalnym do sukcesu kasowego książki. Umożliwia to tzw. klauzula bestsellerowa w prawie autorskim, czyli dość rzadko stosowana zasada, która uległa znacznej zmianie 20 września 2024 r. Przyjrzyjmy się więc sprawie pod kątem prawnym.

Czytaj więcej

Powołanie dyrektora instytucji kultury – tryb konkursowy i pozakonkursowy. Zasady, terminy, decyzja organizatora

Powołując dyrektora instytucji kultury, nie wystarczy kierować się wyłącznie względami merytorycznymi czy organizacyjnymi. Kluczowe jest przestrzeganie ściśle określonych ram prawnych. Przepisy ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej jasno wskazują minimalne i maksymalne okresy powołania, których naruszenie może skutkować nieważnością aktu powołania lub innymi poważnymi konsekwencjami. W praktyce oznacza to, że nie można powołać dyrektora ani „na próbę” na rok, ani „na zapas” na dekadę. Sprawdź, jak uniknąć najczęstszych błędów i skutecznie przeprowadzić proces powołania dyrektora instytucji kultury zgodnie z przepisami.

Czytaj więcej

Zabezpieczenie socjalne artystek i artystów – trwają prace nad nowymi przepisami

Artyści i twórcy, którzy nie byli do tej pory widoczni dla systemu, zyskają realną możliwość wejścia do systemu ubezpieczeń społecznych. Dzięki dopłatom uzupełnione zostaną składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w taki sposób, by zrównać je z poziomem wynikającym z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Będę one ewidencjonowane na kontach w ZUS i będą przelewane automatycznie, bez konieczności podejmowania na tym etapie działania ze strony artysty, do momentu uzyskania przyjętego progu dochodu, który umożliwi im samodzielną opłatę składek.

Czytaj więcej

Rozstrzygnięcie nadzorcze: Organizatorem wewnętrznym biblioteki jest statut, a nie zatwierdzony plan finansowy

Czy dyrektor biblioteki zatwierdza plan finansowy swojej instytucji? W świetle obowiązujących przepisów – nie. Jego rolą jest ustalenie tego planu, a nie jego zatwierdzanie. To pozornie drobne rozróżnienie ma jednak istotne znaczenie praktyczne i formalne. Przekonała się o tym Rada Miejska Dębna, której zapisy statutu Biblioteki Publicznej im. Antoniego Dobrowolskiego zostały unieważnione przez Wojewodę Zachodniopomorskiego. Dla wielu instytucji kultury to sygnał ostrzegawczy: warto uważnie przyjrzeć się zapisom statutów bibliotek i innych instytucji kultury i uniknąć błędów, które mogą skutkować ich unieważnieniem. Dowiedz się, czego dokładnie dotyczyło rozstrzygnięcie, jakie błędy zostały wykazane i co powinno znaleźć się w statucie biblioteki, by spełniał wymogi prawne.

Czytaj więcej

Mobilna scena estradowa– co z Klasyfikacją Środków Trwałych i stawką amortyzacji

Zamierzamy zakupić składową, mobilną scenę estradową. Jaką stawkę musimy amortyzacji zastosować? Do jakiej grupy KŚT powinniśmy zaliczyć ten zakup?

Czytaj więcej

Jak zaksięgować przekazanie pozostałych środków trwałych na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego

Nasza instytucja kultury otrzymała przekazane na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego od organizatora pozostałe środki trwałe, w skład których wchodzą: mikrofon bezprzewodowy 1 sztuka: 599,00 zł, statyw mikrofonowy 1 sztuka: 178,00 zł, statyw mikrofonowy 1 sztuka: 178,00 zł. Zgodnie z zapisami polityki rachunkowości w naszej instytucji na koncie 013 „Środki trwałe amortyzowane jednorazowo – wyposażenie” pozostałe środki trwałe: do 300 zł są księgowane w ciężar kosztów w momencie zakupu, od 301 zł do 10 000 zł są ujmowane w ewidencji bilansowej z równoczesnym jednorazowym odpisem amortyzacyjnym na koncie 073. Jak prawidłowo zaksięgować otrzymany od organizatora protokół przekazania pozostałych środków trwałych?

Czytaj więcej