Od 1 lipca 2026 roku instytucje kultury zostaną objęte nowym obowiązkiem wynikającym z przepisów o finansach publicznych – będą musiały raportować zawierane umowy w Centralnym Rejestrze Umów Jednostek Sektora Finansów Publicznych (CRU). Obowiązek ten obejmie wszystkie umowy zawierane w formie pisemnej, elektronicznej, dokumentowej lub szczególnej, niezależnie od ich wartości. W praktyce oznacza to konieczność dostoso...

Krakowska Sieć Dostępności Kultury to oddolna inicjatywa, która połączyła ponad 30 instytucji kultury, nauki i sztuki z Krakowa. Jej celem jest realna poprawa dostępności wydarzeń i przestrzeni kulturalnych dla osób ze szczególnymi potrzebami – poprzez regularną współpracę koordynatorów ds. dostępności, wymianę doświadczeń oraz działania systemowe. Instytucje zrzeszone w Sieci podpisały porozumienie, którego założeni...

Dzień 17 października to wyjątkowa data w kalendarzu polskiej kultury – obchodzimy Międzynarodowy Dzień Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. To święto tych, którzy pielęgnują, przekazują i dokumentują żywe tradycje – zarówno te lokalne, jak i ogólnonarodowe. W przeddzień obchodów, podczas uroczystej Gali z udziałem minister kultury i dziedzictwa narodowego, Marty Cienkowskiej, uhonorowano zarówno osoby szczególni...

Dnia 23 września Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy wdrażającej Akt o usługach cyfrowych (DSA), który wprowadzi w Polsce kompleksowy system walki z nielegalnymi treściami w internecie i dezinformacją. Nowe przepisy mają na celu wzmocnienie ochrony użytkowników sieci, a jednocześnie zapewnienie przejrzystych zasad działania dla platform internetowych. Kluczowym elementem projektu jest uwzględnienie ochrony prawnoa...

Reksio, jeden z najbardziej rozpoznawalnych bohaterów polskiej animacji, był przez lata przedmiotem sporu sądowego o prawa autorskie. W maju 2025 roku Sąd Najwyższy orzekł, że prawa majątkowe do wizerunku postaci dzielą się pomiędzy Studio Filmów Rysunkowych a spadkobierczynię Lechosława Marszałka – grafika i reżysera odpowiedzialnego za stworzenie Reksia. Orzeczenie kończy trwającą od 2017 roku batalię prawną i jasn...

Jako instytucja kultury zleciliśmy freelancerowi wykonanie projektów kostiumów do spektaklu. Po czasie dowiedzieliśmy się, że bardzo podobne stroje – z pewnymi zmianami – zostały wykorzystane przez tego samego projektanta w innym teatrze. Nie podpisywaliśmy z twórcą pisemnej umowy. Czy mamy prawo sprzeciwić się ponownemu wykorzystaniu projektów? Czy przysługują nam jakiekolwiek prawa autorskie do tych kostiumów?

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło nabór wniosków do pięciu programów na rok 2026, który potrwa od 1 do 31 października 2025 r. To ważna szansa dla instytucji kultury, organizacji i środowisk zajmujących się ochroną dziedzictwa, badaniami historycznymi oraz działalnością muzealną. Nabory obejmują obszary wspierania kultury i pamięci narodowej – od badań nad stratami wojennymi, przez troskę o miejs...

Decyzją Dyrekcji Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca, w związku z osiągnięciem limitu wniosków w ramach II naboru do inwestycji A2.5.1 KPO dla Kultury, następuje skrócenie terminu naboru w konkursie grantów i stypendiów. Wnioski za pośrednictwem systemu Witkac: kpo.kultura.witkac.pl można składać do 26 czerwca 2025 r. (włącznie) do godziny 23:59.

Już od 16 czerwca 2025 r. rusza II nabór wniosków do programu KPO dla Kultury – kompleksowego instrumentu finansowego, który umożliwia zdobycie środków na cyfryzację, modernizację, rozwój kadr i poszerzenie oferty kulturalnej. Złóż wniosek do 30 czerwca 2025 r. i skorzystaj z dofinansowania w wysokości nawet 200 000 zł – niezależnie od tego, czy reprezentujesz samorządową instytucję, NGO, czy działasz indywidualnie j...

Instytucja kultury w wyniku przetargu wyłoniła wykonawcę i zleciła budowę budynku głównego i gospodarczego na potrzeby nowo powstającego oddziału. W trakcie realizacji inwestycji zmianie uległa koncepcja położenia kostki półbrukowej wokół budynków na kostkę kamienną. Wartość inwestycji wzrośnie o ok. 0,50%. Czy taka zmiana w ramach tego zamówienia może być wprowadzona?

Proszę o opinię w sprawie progów stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych w przypadku zamówienia planowanego na przełomie roku. Instytucja kultury planuje wszczęcie postępowania przetargowego w bieżącym roku (2025), dotyczącego usługi ochrony budynku, której realizacja nastąpi w roku przyszłym (2026). Założeniem jest, że postępowanie zostanie ogłoszone i przeprowadzone jeszcze w 2025 roku. Czy w takim przypadku –...

Reprezentuję jednostkę publiczną – muzeum. Kilka tygodni temu doszło do poważnej awarii prądu, spowodowanej zwarciem transformatora znajdującego się na słupie elektrycznym należącym do Taurona. Sytuacja miała charakter losowy, nie wynikała z żadnych zaniedbań po stronie muzeum. W wyniku awarii całkowicie uszkodzony został system przeciwpożarowy, co zostało udokumentowane w odpowiednim protokole technicznym. Chcemy zl...

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stwierdził nieważność zarządzenia wójta gminy Jerzmanowa w sprawie odwołania dyrektora Gminnego Centrum Kultury. Powód? Brak realnego zasięgnięcia opinii stowarzyszeń zawodowych i twórczych, mimo że informacja o zamiarze odwołania została zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na tablicy ogłoszeń urzędu. Sąd uznał, że takie działania nie spełniają ustawowego o...

Czy poprowadzenie koncertu przez konferansjera to dzieło twórcze, czy raczej świadczenie usług na zlecenie? Filharmonia, która zawarła z prelegentem umowę o dzieło, została zakwestionowana przez ZUS i NFZ – ich zdaniem była to umowa zlecenia, a więc podlegająca obowiązkowym składkom. Sprawa trafiła do sądu, a rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 czerwca 2025 r. może mieć wpływ na praktykę zatrudnian...

Na mocy rozstrzygnięcia nadzorczego z 3 stycznia 2025 r. Wojewoda Lubelski stwierdził nieważność części uchwały Rady Gminy Biszcza w sprawie nadania statutu Gminnemu Ośrodkowi Kultury, Sportu i Rekreacji. Zakwestionowany zapis dotyczył kadencji dyrektora instytucji – ustalono ją bowiem w przedziale od 1 do 5 lat, podczas gdy ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej jednoznacznie określa minimalną...

W 2025 roku zasady zatrudniania cudzoziemców na podstawie oświadczenia zostały szczegółowo uregulowane w nowej ustawie o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Procedura ta, stosowana głównie wobec obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy, pozwala na szybkie i mniej sformalizowane rozpoczęcie pracy w Polsce, ale wiąże się z jasno określonymi warunkami. Pracodawca musi złożyć oświadc...

Od marca 2023 r. kilku Ukraińców pracuje w naszej instytucji kultury na podstawie powiadomienia przez stronę praca.gov.pl. Tytuł pobytowy to PESEL UKR. Czy nadal obowiązuje zasada, że najpóźniej 18 miesięcy od zatrudnienia muszą oni złożyć wniosek o pobyt czasowy w związku z pracą? Z tego, co wiemy okres ochrony czasowej wydłużył się do września 2025 r. Kiedy pracownicy z Ukrainy, o których wspomniałam powyżej muszą ...

Korzystanie z narzędzi AI nie wymaga już specjalistycznej wiedzy informatycznej ani umiejętności programowania. Dzięki powszechnie dostępnym rozwiązaniom, takim jak ChatGPT czy inne platformy analityczne, pracownicy instytucji mogą samodzielnie analizować dane, planować wydarzenia i poszukiwać nowych sposobów dotarcia do publiczności. AI pozwala np. sprawdzić, dlaczego teoretycznie atrakcyjne wydarzenia nie przyciąga...

Biblioteki, muzea, galerie i teatry coraz chętniej sięgają po rozwiązania sztucznej inteligencji do digitalizacji zbiorów, interaktywnych wystaw czy automatyzacji komunikacji z odbiorcami. Jednak za innowacyjnością idzie również odpowiedzialność – szczególnie w obszarze prawa autorskiego. Bez wyraźnych zasad i świadomości prawnej wykorzystanie sztuczna inteligencja może rodzić poważne ryzyka: od niezamierzonego narus...

Sztuczna inteligencja (AI) zmienia sposób funkcjonowania instytucji kultury, otwierając przed nimi nowe możliwości organizacyjne, edukacyjne i promocyjne. Jednak wraz z rosnącym wykorzystaniem AI pojawiają się nowe regulacje prawne oraz pytania dotyczące odpowiedzialnego stosowania tych technologii. Jeśli zarządzasz biblioteką, muzeum, teatrem czy domem kultury, nasza najnowsza książka pomoże Ci zrozumieć, jak dostos...

Jesteśmy instytucją kultury, czy organizator może nam przekazać budynek młynu jako obiektu do zwiedzania wraz z częścią hotelową i kawiarnią. W statucie nie jest zawarte prowadzenie działalności hotelarskiej i gastronomicznej. Rozumiemy, iż musi to być zawarte w statucie.

Współczesne muzeum to nie tylko miejsce gromadzenia i udostępniania zbiorów, ale także aktywny uczestnik systemu edukacji kulturalnej. Coraz więcej instytucji kultury w Polsce otwiera swoje drzwi dla najmłodszych odbiorców – w tym również dla przedszkolaków. I choć prowadzenie zajęć dla dzieci w wieku 3–6 lat wiąże się z dodatkowymi obowiązkami organizacyjnymi i prawnymi, to odpowiednio przygotowany program muzealny ...

Czy można jedną uchwałą zarówno utworzyć instytucję kultury, jak i nadać jej statut? Wojewoda Śląski nie ma wątpliwości: nie. W swoim rozstrzygnięciu nadzorczym stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w Bielsku-Białej, która próbowała połączyć te dwie decyzje w jednym akcie. Organ nadzoru uznał, że doszło do istotnego naruszenia prawa – akt utworzenia instytucji kultury ma bowiem charakter wewnętrzny, natomiast ...

Będziemy podpisywać umowę na prowadzenie zajęć tanecznych dla dzieci w ośrodku kultury. W związku ze Standardami Ochrony Małoletnich prowadzący zajęcia musi przedstawić nam jako ośrodkowi kultury „Informację z Krajowego Rejestru Karnego „że nie figuruje w kartotece karnej KRK”. Osoba, która będzie prowadzić te zajęcia, podpisała z nami już taką umowę w 2024 roku. Czy teraz podpisując nową umowę na rok 2025/2026 osoba...

Czy pracownik zatrudniony na czas określony od 1 lutego 2025 r. do 30 listopada 2025 r., który przy zawarciu umowy przedstawił zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego (KRK), musi ponownie okazać aktualne zaświadczenie przy podpisaniu kolejnej umowy od 1 grudnia 2025 r.? Do której części akt osobowych należy włączyć zaświadczenie z KRK przy zatrudnianiu nowego pracownika?

Jesteśmy samorządową instytucją kultury. Chcemy zatrudnić osobę, która będzie, między innymi, zastępowała osobę w kasie, tj. obsługiwała klientów (sprzedaż biletów, przyjmowała płatności za warsztaty itd.). Czy taka osoba powinna mieć zaświadczenie o niekaralności czy wystarczy oświadczenie o niekaralności?

Proszę o udzielenie odpowiedzi, czy na stanowisko dyrektora samorządowej instytucji kultury można powołać pracownika tej instytucji, która ma wykształcenie średnie i dwuletnie studium menadżera kultury?

Podczas szkolenia dotyczącego nowelizacji ustawy obowiązującej od 1 stycznia 2012 r., uczestnicy zostali poinformowani o przepisach przejściowych zawartych w art. 8 ust. 6 ustawy oraz otrzymali stanowisko Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 20 listopada 2011 r. W piśmie tym wskazano, że z przepisów art. 8 i art. 15 nie wynika obowiązek ponownego powoływania dyrektorów na czas określony, jeśli organizator zami...

Proszę o podanie podstawy prawnej przyznania nagrody jubileuszowej dla dyrektora domu kultury za przepracowanie 45 lat pracy. W regulaminie wynagradzania pracowników domu kultury mamy zapis o nagrodzie jubileuszowej w wysokości 400% za przepracowanie 45 lat pracy.