Od 4 listopada 2025 r. instytucje kultury – jako płatnicy składek – nie muszą już przechowywać papierowych zgłoszeń do ZUS, jeśli zostały one złożone elektronicznie. To realne ułatwienie dla działów kadrowo-płacowych w bibliotekach, muzeach czy ośrodkach kultury, które dotąd zobowiązane były do drukowania i archiwizacji formularzy ZUS ZUA i ZZA z podpisem pracownika – nawet jeśli dokumenty zostały wysłane online. Now...

Instytucje kultury – podobnie jak wszystkie inne jednostki zatrudniające pracowników – muszą w najbliższym czasie dostosować swoje działania do zupełnie nowych zasad kształtowania polityki płacowej. W związku z wdrażaniem dyrektywy 2023/970/UE Polska zobowiązana jest do wprowadzenia przepisów, które zrewolucjonizują sposób wynagradzania w sektorze publicznym i samorządowym – w tym w muzeach, domach kultury, bibliotek...

Wraz z wdrażaniem unijnej dyrektywy 2023/970/UE, dyrektorzy teatrów, muzeów, bibliotek, domów kultury i filharmonii będą zobowiązani do wprowadzenia nowych procedur w zakresie jawności wynagrodzeń i równego traktowania. Od 24 grudnia 2025 r. oraz 7 czerwca 2026 r. zaczną obowiązywać konkretne przepisy wymagające m.in. raportowania luki płacowej, udostępniania informacji porównawczej dla pracowników, określenia jawnyc...

W 2026 roku wejdą w życie przepisy, które znacząco wpłyną na codzienną pracę działów personalnych – jawność wynagrodzeń, obowiązkowe raporty luki płacowej, zmienione zasady ustalania stażu pracy, nowe obowiązki wobec PIP, ZUS i w kontekście KSeF oraz zatrudniania cudzoziemców. Jak uniknąć kosztownych błędów i skutecznie wdrożyć nowe obowiązki? Dowiesz się tego już 20 listopada 2025 r. w Warszawie. Wtedy bowiem odbędz...

Od 1 stycznia 2026 r. wzrasta minimalne wynagrodzenie za pracę do 4.806 zł brutto, co oznacza wyższe pensje, składki i świadczenia pracownicze. Dla instytucji kultury podwyżka ta oznacza konieczność aktualizacji umów, budżetów wynagrodzeń oraz kalkulacji dodatków i świadczeń. Zmiana wpływa m.in. na wysokość dodatku za pracę w porze nocnej, odprawy i świadczenia chorobowe, a także na limity PPK i składki ZUS. Warto ju...

Czy w statucie instytucji kultury można wpisać jej dokładny adres, określić filie, zastrzec skrót nazwy i opisać wzór pieczęci? Choć praktyka samorządów w tym zakresie bywa różna, odpowiedź ustawodawcy – i nadzoru wojewody – jest jednoznaczna. Statut instytucji kultury jest dokumentem o ścisłym charakterze, którego treść ogranicza zamknięty katalog elementów określony w art. 13 ust. 2 uodk. Próby rozszerzenia tego ka...

Od 1 października 2025 roku w Polsce obowiązuje system kaucyjny, który zmienia sposób postępowania z opakowaniami po napojach – także w instytucjach kultury. Choć nowe przepisy na pierwszy rzut oka dotyczą głównie detalistów i konsumentów, ich wpływ sięga znacznie dalej. System obejmuje bowiem wszystkie podmioty nabywające napoje w butelkach i puszkach objętych kaucją, również na potrzeby działań wewnętrznych. Oznacz...

Czy gmina może powierzyć instytucji kultury zadania z zakresu pomocy społecznej i połączyć ją organizacyjnie z Klubem Seniora? Choć w praktyce samorządów takie rozwiązania bywają postrzegane jako sposób na integrację działań kulturalnych i społecznych, przepisy prawa jednoznacznie wskazują granice dopuszczalnych działań organizacyjnych. W najnowszym rozstrzygnięciu nadzorczym z 15 listopada 2024 r. (znak: NPII.4131.1...

System kaucyjny, który obowiązuje w Polsce od 1 października 2025 r., obejmuje nie tylko sklepy i konsumentów, ale także instytucje kultury. Oznacza to, że każda placówka, która kupuje napoje w butelkach i puszkach objętych kaucją – niezależnie od tego, czy dla pracowników, wolontariuszy, czy uczestników wydarzeń – musi liczyć się z dodatkowymi obowiązkami i potencjalnymi kosztami. Dobrze zaplanowane działania pozwol...

Nowe obowiązki dotyczące jawności wynagrodzeń wymagają od instytucji kultury większej przejrzystości w zakresie zasad kształtowania płac, awansów oraz dodatków. Wdrażając przepisy o prawie do informacji o wynagrodzeniach, pracodawcy muszą nie tylko udostępniać dane porównawcze, ale również posiadać komplet dokumentów potwierdzających obiektywne kryteria wynagradzania. Kluczowe znaczenie ma tu właściwe opracowanie i u...