Od 4 listopada 2025 r. instytucje kultury – jako płatnicy składek – nie muszą już przechowywać papierowych zgłoszeń do ZUS, jeśli zostały one złożone elektronicznie. To realne ułatwienie dla działów kadrowo-płacowych w bibliotekach, muzeach czy ośrodkach kultury, które dotąd zobowiązane były do drukowania i archiwizacji formularzy ZUS ZUA i ZZA z podpisem pracownika – nawet jeśli dokumenty zostały wysłane online. Now...

Planowana nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadza zmiany, które będą miały istotne znaczenie także dla instytucji kultury. Według założeń pracownicy przebywający na zwolnieniu lekarskim (ZUS ZLA) nie utracą prawa do zasiłku, jeśli podejmą sporadyczne, incydentalne czynności zawodowe, wymuszone istotnymi okolicznościami. Chodzi m.in. o sytuacje, w których nieobecny pracownik (np. główny księgow...

Od 1 lipca 2025 r. wchodzą w życie zmiany w dokumentach zgłoszeniowych ZUS, które mają bezpośredni wpływ na działy kadr i płac. Najważniejsze zmiany to nowa definicja kodu 0920 – poszerzona o działania reintegracyjne – oraz zupełnie nowy kod 0921, dedykowany osobom niepełnosprawnym uczestniczącym w szkoleniach finansowanych ze środków publicznych. Sprawdź, jak właściwie stosować nowe kody tytułu ubezpieczenia.

W ramach ZFŚS zakupiliśmy świadczenia rzeczowe (paczki świąteczne dla dzieci pracowników). Pracownicy przekroczyli limit 1.000 zł dlatego też został naliczony i zapłacony podatek do urzędu skarbowego. Jak ściągnąć zapłacony podatek od paczki danej pracownikowi? Czy pracownik powinien wpłacić podatek na konto ZFŚS?

Instytucja kultury zawarła umowę z agencją artystyczną na występ zespołu podczas organizowanej imprezy. Zgodnie z zapisami umowy, instytucja kultury zobowiązała się — na własny koszt — zapewnić członkom zespołu obiad w trakcie koncertu oraz zakwaterowanie w 4-gwiazdkowym hotelu z wyżywieniem i parkingiem. W związku z powyższym powstają wątpliwości dotyczące kwalifikacji podatkowej tych świadczeń: Czy świadczenia t...

Pracownik na podstawie oświadczenia korzysta z ulgi dla pracującego seniora. Pracownik zachorował i w miesiącu w którym choruje, oprócz wynagrodzenia za pracę i dodatku stażowego, otrzyma wynagrodzenie chorobowe i dodatek stażowy za czas choroby wypłacony „obok”. Czy przychody pracownika z wynagrodzenia chorobowego oraz dodatku stażowego wypłaconego za czas choroby wchodzą do rocznego limitu zwolnienia, tj. 85.528 zł...

Jawność wynagrodzeń przestaje być „miłym dodatkiem” do polityki HR, a staje się twardym obowiązkiem prawnym – z konkretnymi sankcjami finansowymi w tle. Z drugiej strony mamy RODO, ochronę danych osobowych, klauzule informacyjne, minimalizację danych i ryzyko naruszenia prywatności pracowników. Na szkoleniu krok po kroku rozbieramy na czynniki pierwsze najtrudniejsze pytania: czy wynagrodzenie to dana wrażliwa? Jak d...

Jawność wynagrodzeń wchodzi w życie 24 grudnia 2025 r. Choć medialnie mówi się o „jawności wynagrodzeń”, prawidłowe określenie to przejrzystość wynagradzania i eliminacja dyskryminacji płacowej ze względu na płeć. Sprawdź, jak przygotować regulaminy, procedury i dokumentację zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy i wymogami UE. Wysłuchaj, kiedy i jak pracownik może wystąpić o porównanie swojej pensji ze średnią wynagrod...

Już od 24 grudnia 2025 r. każdy pracodawca będzie zobowiązany do podawania w ogłoszeniu o pracę informacji o wynagrodzeniu lub jego przedziale. Nowy przepis art. 183ca Kodeksu pracy ma zwiększyć przejrzystość płac, ale jednocześnie rodzi pytania o ochronę danych osobowych pracowników – zwłaszcza w małych zespołach lub przy unikalnych stanowiskach. Czy jawność płac może pośrednio ujawnić zarobki konkretnej osoby? Jaki...

Pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę bez obowiązku świadczenia pracy w dniu 30.08.2025 r., a okres wypowiedzenia kończy się 31.10.2025 r. W tym czasie należy wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Mam wątpliwości dotyczące ustalenia prawidłowej podstawy do jego obliczenia: Jakie miesiące należy przyjąć do podstawy wynagrodzenia urlopowego? Czy powinnam przyjąć: wariant ...

Czy instytucja kultury ma obowiązek wskazania w umowie o pracę wysokości przysługującego pracownikowi dodatku stażowego – np. poprzez zapis typu: „dodatek stażowy w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego”? Kwestia ta budzi wątpliwości, szczególnie gdy wewnętrzny regulamin wynagradzania w danej instytucji przewiduje obowiązek wypłaty dodatku za wysługę lat, a jego wysokość uzależniona jest od udokumentow...

Pracownik ma umowę o pracę z 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Czy istnieje sposób skrócenia tego okresu inny niż porozumienie stron? Jakie konsekwencje dla obydwu stron wynikają z ewentualnego porzucenia pracy przez pracownika? Rozwiązanie umowy nastąpiłoby ze strony pracownika.

Podczas kontroli przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w jednej z gmin inspektor zakwestionował zapis zawarty w zarządzeniu burmistrza. Zapis ten regulował jedynie wynagrodzenie dyrektora instytucji kultury, pomijając kwestie dotyczące wynagrodzenia głównego księgowego tej instytucji. W ocenie inspektora, taki stan jest niezgodny z art. 31d ust. 3 w związku z art. 26a ust. 1 uodk. W związku z tym pojawia...

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych muszą tworzyć pracodawcy prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników. Instytucja kultury (zarówno państwowa, jak i samorządowa) nie ma takiego bezwzględnego obowiązku, gdyż nie jest jednostką budżetową, ani samorządowym zakładem budżetowym; jest natomiast osobą prawną. W związku z tym...

Dla dyrektora instytucji kultury, który odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie kadrowo-finansowe jednostki, błędne naliczenie zasiłku macierzyńskiego to ryzyko korekt w ZUS i dodatkowych wypłat. Ten przewodnik pomoże Ci uniknąć tych problemów – dowiesz się, jak prawidłowo ustalić wysokość zasiłku w zależności od rodzaju i terminu urlopu, kiedy stosować stawkę 100%, kiedy 70%, a kiedy 81,5% oraz jak rozliczyć zasiłek ...

Czy poprowadzenie koncertu przez konferansjera to dzieło twórcze, czy raczej świadczenie usług na zlecenie? Filharmonia, która zawarła z prelegentem umowę o dzieło, została zakwestionowana przez ZUS i NFZ – ich zdaniem była to umowa zlecenia, a więc podlegająca obowiązkowym składkom. Sprawa trafiła do sądu, a rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 czerwca 2025 r. może mieć wpływ na praktykę zatrudnian...

Instytucja kultury zleciła wykonanie scenariusza wystawy stałej (opracowanie scenariusza, opracowanie narracji wystawy, wybór eksponatów i ich odpowiednie zaaranżowanie) osobie fizycznej na podstawie umowy o dzieło. Czy można zastosować przy rozliczeniu umowy prawa autorskie zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT, tj. 50% koszty uzyskania przychodów? Wykonawca przenosi w całość prawa autorskie do nieograniczoneg...

Elastyczne, krótkoterminowe i nadal powszechnie stosowane – tak można podsumować charakter umów o dzieło w Polsce. Dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za pierwsze półrocze 2025 roku pokazują, że aż 28,28% umów o dzieło trwa dokładnie jeden dzień, a niemal co trzecia – nie więcej niż dwa dni. To istotna informacja również dla instytucji kultury, które w wielu przypadkach korzystają z tej formy współpracy, m.in. przy ...