Od 13 grudnia 2025 r. obowiązuje nowa ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Dotychczasowe regulacje zawarte w Kodeksie pracy zostały przeniesione do odrębnej ustawy, co ma uporządkować i zwiększyć przejrzystość przepisów. Kluczową zmianą jest zastąpienie dotychczasowej rejestracji układów w Państwowej Inspekcji Pracy elektroniczną ewidencją w Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy (KUZP).
Nowa ustawa wprowadza także bardziej elastyczne zasady zawierania układów – możliwe jest ich zawieranie na czas określony lub nieokreślony, z udziałem mediatora oraz z udziałem co najmniej dwóch pracodawców, bez konieczności udziału organizacji pracodawców. Mimo zmian, układy nadal mogą być zawierane tylko tam, gdzie działają związki zawodowe, a ich zawarcie pozostaje dobrowolne. W układach można uregulować m.in. kwestie work-life balance, równości płci, wykorzystania nowych technologii czy przeciwdziałania mobbingowi.
Od 24 grudnia 2025 r. każda instytucja kultury ma obowiązek informowania o wynagrodzeniu już na etapie rekrutacji. To efekt nowelizacji Kodeksu pracy, która ma na celu zwiększenie przejrzystości procesu zatrudniania i przeciwdziałanie dyskryminacji płacowej, w szczególności ze względu na płeć.
Podstawa prawna: ustawa z 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. z 2025 r. poz. 807).
Instytucja kultury, która w danym roku kalendarzowym posiada ZFŚS, ma obowiązek ostatecznego rozliczenia odpisów pod koniec roku. Wcześniej musiała przekazać roczny odpis w dwóch ratach – pierwszą do końca maja, a drugą do 30 września. Jednak ze względu na szacowanie odpisu według planowanej liczby zatrudnionych, w okresie od października do grudnia mogą jeszcze wystąpić zmiany w zatrudnieniu, które wpłyną na wysokość całorocznego odpisu.
Wtedy trzeba skorygować tę kwotę uwzględniając stan faktyczny w całym roku.
Korekta odpisu na ZFŚS – co należy zrobić w zależności od wyniku korekty
W następstwie skorygowania kwoty odpisu na ZFŚS, z uwzględnieniem faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych, może okazać się, że wysokość odpisu przekazanego na rachunek bankowy funduszu, w terminie do 30 września, obliczona na podstawie planowanego stanu zatrudnienia, jest:
1. taka sama,
2. niższa, albo
3. wyższa
w porównaniu do kwoty ustalonej w oparciu o faktyczną przeciętną liczbę zatrudnionych.
W pierwszym przypadku, pracodawca nie musi podejmować żadnych czynności, w drugim przypadku – powinien niezwłocznie dokonać wpłaty uzupełniającej, zaś w trzecim przypadku – może pomniejszyć odpis za kolejny rok o kwotę nadpłaty lub wycofać nadpłatę z funduszu.
Wiedza i Praktyka Sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a
03-918 Warszawa