Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stwierdził nieważność zarządzenia wójta gminy Jerzmanowa w sprawie odwołania dyrektora Gminnego Centrum Kultury. Powód? Brak realnego zasięgnięcia opinii stowarzyszeń zawodowych i twórczych, mimo że informacja o zamiarze odwołania została zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na tablicy ogłoszeń urzędu. Sąd uznał, że takie działania nie spełniają ustawowego o...

Czy poprowadzenie koncertu przez konferansjera to dzieło twórcze, czy raczej świadczenie usług na zlecenie? Filharmonia, która zawarła z prelegentem umowę o dzieło, została zakwestionowana przez ZUS i NFZ – ich zdaniem była to umowa zlecenia, a więc podlegająca obowiązkowym składkom. Sprawa trafiła do sądu, a rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 czerwca 2025 r. może mieć wpływ na praktykę zatrudnian...

Na mocy rozstrzygnięcia nadzorczego z 3 stycznia 2025 r. Wojewoda Lubelski stwierdził nieważność części uchwały Rady Gminy Biszcza w sprawie nadania statutu Gminnemu Ośrodkowi Kultury, Sportu i Rekreacji. Zakwestionowany zapis dotyczył kadencji dyrektora instytucji – ustalono ją bowiem w przedziale od 1 do 5 lat, podczas gdy ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej jednoznacznie określa minimalną...

Wojewoda Lubelski stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w Izbicy dotyczącej podziału Samorządowego Ośrodka Kultury i Sportu. Powodem było utworzenie – w wyniku tego podziału – nowej jednostki, która nie spełniała ustawowych wymogów instytucji kultury, ponieważ jej podstawową działalnością miały być zadania z zakresu sportu i rekreacji. Tymczasem ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej nie...

Czy w statucie instytucji kultury można wpisać jej dokładny adres, określić filie, zastrzec skrót nazwy i opisać wzór pieczęci? Choć praktyka samorządów w tym zakresie bywa różna, odpowiedź ustawodawcy – i nadzoru wojewody – jest jednoznaczna. Statut instytucji kultury jest dokumentem o ścisłym charakterze, którego treść ogranicza zamknięty katalog elementów określony w art. 13 ust. 2 uodk. Próby rozszerzenia tego ka...

Czy gmina może powierzyć instytucji kultury zadania z zakresu pomocy społecznej i połączyć ją organizacyjnie z Klubem Seniora? Choć w praktyce samorządów takie rozwiązania bywają postrzegane jako sposób na integrację działań kulturalnych i społecznych, przepisy prawa jednoznacznie wskazują granice dopuszczalnych działań organizacyjnych. W najnowszym rozstrzygnięciu nadzorczym z 15 listopada 2024 r. (znak: NPII.4131.1...

Granice ekspresji artystycznej wyznaczone przez prawo karne. Sąd Okręgowy w Łodzi warunkowo umorzył postępowanie wobec artysty, który w ramach wystawy retrospektywnej – zdaniem sądu – znieważył symbole państwowe i obraził uczucia religijne. Choć twórczość Piotra Wygachiewicza (Marcelo Zammenhoffa) miała charakter prowokacyjny i symboliczny, sąd uznał, że doszło do naruszenia norm chroniących dobra konstytucyjne – w t...

Biblioteka publiczna jako instytucja kultury podlega jasno określonym przepisom ustawowym, które regulują m.in. sposób powoływania dyrektora, zatrudniania pracowników oraz kształtowania struktury organizacyjnej. Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z grudnia 2024 roku pokazuje, jak łatwo samorząd może przekroczyć granice wyznaczone przez ustawodawcę, uchwalając statut biblioteki niezgodny z przepisami nadrz...

W jakim zakresie gmina może przyznawać nagrody za osiągnięcia w dziedzinie kultury? Czy działalność twórcza prowadzona na jej terenie wystarczy, by ubiegać się o takie wyróżnienie? A może o przyznaniu nagród mogą decydować także budżetowe możliwości samorządu? Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podkarpackiego z 24 maja 2024 r. rzuca światło na istotne ograniczenia kompetencji organów gminnych w tym zakresie. Analizuj...

Wojewoda Lubelski stwierdził nieważność części uchwały Rady Gminy Łomazy w sprawie nadania statutu Gminnemu Ośrodkowi Kultury. W rozstrzygnięciu nadzorczym z 1 sierpnia 2024 r. wskazano, że rada naruszyła ustawowy zakres kompetencji, przekazując Wójtowi Gminy możliwość określania zadań instytucji kultury oraz regulując kwestie kwalifikacji pracowników, mimo braku podstawy prawnej. Zakwestionowane przepisy uchwały nar...